T.C. YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas: 2010/19-62
Karar: 2010/48
Karar Tarihi: 03.02.2010
MENFİ TESPİT DAVASI - MÜKERRER DÜZENLENEN SENET NEDENİYLE BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİ İSTEMİ - KARARIN TAMAMEN FARKLI BİR GEREKÇEYE DAYALI YENİ BİR HÜKÜM OLDUĞU - TEMYİZ İTİRAZLARININ İNCELENMESİ İÇİN DOSYANIN ÖZEL DAİREYE GÖNDERİLMESİ GEREĞİ
ÖZET: Somut olayda Yerel Mahkemenin verdiği direnme kararı, gerçekte Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429/3. maddesi anlamında bir direnme kararı niteliğinde olmayıp, öncekinden tamamen farklı bir gerekçeye dayalı, yeni bir hükümdür. O nedenle, kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 19.Hukuk Dairesine ait olup; davacı vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Dairesine gönderilmelidir.
(4077 S. K. m. 23) (6762 S. K. m. 4, 688, 689) (1086 S. K. m. 429)
Dava: Taraflar arasındaki <Menfi Tespit> davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 2. Sulh Hukuk Mahkemesince <mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine> dair verilen 05.02.2008 gün ve 2007/2135 E- 2008/190 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 13.04.2009 gün ve 2008/11409-2009/3023 sayılı ilamı ile;
(…Dava, dershane hizmet bedeli ödendikten sonra sahte ve mükerrer düzenlenen senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davalı F.....bank A.Ş.vekili, müvekkili bankanın iyiniyetli hamil olduğunu, senedin protesto edildiğini, protestoyu kendi lehtar sıfatıyla değil, Ö..... Ç.... Ltd. Şti. adına yaptığını, zarardan sorumlu olmadığını belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Diğer davalı davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, 4077 Sayılı Yasa'nın 23. maddesi gereği, mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine, görevli mahkemenin Ankara Tüketici Mahkemesi olduğunun tespitine, süresinde talep edilmesi halinde dosyanın Ankara Tüketici Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, TTK.nun 688. maddesinde öngörülen zorunlu unsurları taşıyan bonodan kaynaklanmaktadır. TTK.nun 4/1. maddesi uyarınca tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın bu kanunda yani TTK.nda tanzim olunan hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır. Mahkemece anılan yasa hükmü gözetilmeksizin, somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Karar: Dava, dershane hizmet bedeli ödendikten sonra sahte ve mükerrer düzenlenen senet nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Hukuk Genel Kurulu’ndaki görüşmeler sırasında, Mahkemece verilen direnme kararının gerçekte yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı hususu bir ön sorun olarak değerlendirilmiş ve şu sonuca ulaşılmıştır:
Yerel Mahkemece verilen ilk kararda, <taraflar arasındaki temel ilişkinin 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 3/d maddesinde tanımlanan <Hizmet> ilişkisi niteliğinde olduğu, bu itibarla aynı Kanunun 23. maddesi uyarınca davanın Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği> gerekçesiyle, <Mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine> hükmedilmiştir.
Özel Daire’ce bu karar, <uyuşmazlığın Türk Ticaret Kanunu’nun 688. maddesinde öngörülen zorunlu unsurları taşıyan bonodan kaynaklandığı ve aynı Kanunun 4/1. maddesi uyarınca tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu’nda tanzim olunan hususlardan doğan hukuk davalarının ticari dava sayıldığı, dolayısıyla davanın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gereğine> işaretle bozulmuştur.
Yerel Mahkemece direnme kararında, bu kez önceki gerekçeden farklı olarak, <dava konusu senedin Türk Ticaret Kanunu’nun 688/6 ve 689/4. maddelerinde yazılı tanzim yerine ilişkin zorunlu unsuru bulunmayan adi bir senet niteliğinde olduğu ve bono vasfının bulunmadığı> gerekçesine dayanılarak <Mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine> karar verilmiştir.
Bu durumda; Yerel Mahkemenin verdiği direnme kararı, gerçekte Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429/3. maddesi anlamında bir direnme kararı niteliğinde olmayıp, öncekinden tamamen farklı bir gerekçeye dayalı, yeni bir hükümdür.
O nedenle, kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 19. Hukuk Dairesine ait olup; davacı vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Dairesine gönderilmelidir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 19. Hukuk Dairesine Gönderilmesine, 03.02.2010 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
Anasayfa 
